Ο John Muir είχε πει κάποτε ότι «ο πιο καθαρός δρόμος προς το Σύμπαν περνά μέσα από ένα άγριο δάσος». Ο John Muir ήταν Αμερικανός, γεννημένος στη Σκωτία, φυσιοδίφης και οικολόγος που αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς και ήταν από τους πρώτους υποστηρικτές της προστασίας και διατήρησης της άγριας φύσης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ήταν κάποιος που αναγνώρισε τη δύναμη του δάσους και του φυσικού κόσμου, το σάστισμα που προκαλεί η άγρια φύση. Η προστασία και η διατήρηση της άγριας φύσης είναι θεμελιώδες κομμάτι του οικολογικού κινήματος και απαραίτητη για την ευημερία του πλανήτη. Πέρα από αυτό, η παρουσία μας στη φύση μας επιτρέπει σαν ανθρώπους να αξιοποιήσουμε την τεράστια δύναμη του φυσικού κόσμου και, είτε να μετρήσουμε τις δυνάμεις μας είτε να βρούμε τη θέση μας μέσα στην ευρύτερη εικόνα της φύσης. Αυτό το αίσθημα δέους μας βοηθά να συμπεριφερόμαστε με πιο γενναιόδωρους τρόπους και, μειώνοντας τα εγωκεντρικά αισθήματα εξουσίας και εγωισμού, να κινηθούμε προς μία μεγαλύτερη κατανόηση ενός ενιαίου συνόλου.
Δημοφιλείς υπαίθριες δραστηριότητες όπως το περπάτημα, η πεζοπορία και το trekking αποδεικνύουν πως πολλοί άνθρωποι αισθάνονται μία έμφυτη έλξη προς την άγρια φύση. Εκεί όπου τα ψηλά κωνοφόρα δέντρα ομαδοποιούνται σχηματίζοντας κυματιστές και ανομοιόμορφες ακολουθίες πράσινου και η υγρή σκοτεινή γη παρέχει ένα προστατευτικό μαξιλάρι για εξερεύνηση και ανακάλυψη, μπορεί κανείς να νιώσει μία αίσθηση ενότητας και ειρήνης. Έχοντας περάσει χρόνο στο δάσος, συχνά νιώθουμε πιο ήρεμοι και αναζωογονημένοι, με περισσότερη διαύγεια και ενέργεια. Πολυάριθμες μελέτες έχουν επαληθεύσει αυτά που γνωρίζουμε για τον χρόνο που περνάμε στη φύση – ότι μας κάνει πιο ευτυχισμένους και υγιείς.
Το ’forest bathing’ ή ‘shinrin-yoku’ σημαίνει η σύνδεση με το δάσος μέσω των αισθήσεων. Περιλαμβάνει μια πρακτική με περισσότερη συγκέντρωση και χαμηλότερους ρυθμούς από το τρέξιμο ή την πεζοπορία και γεφυρώνει το χάσμα με τον φυσικό κόσμο. Η εμπειρία των ήχων του δάσους, οι ακτίνες του ήλιου ανάμεσα στα φύλλα, η γεύση του καθαρού αέρα και η μυρωδιά των δέντρων δίνουν την αίσθηση ηρεμίας και χαλάρωσης. Ερευνητές στην Ιαπωνία έχουν συνδέσει το ‘forest bathing’ με χαμηλότερα επίπεδα στην ορμόνη του στρες, την κορτιζόλη, η οποία αυξάνει την αρτηριακή πίεση, καθώς και με την αύξηση ενός τύπου λευκών αιμοσφαιρίων που καταπολεμά λοιμώξεις και φλεγμονές, υποστηρίζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο Qing Li, αναπληρωτής καθηγητής από το τμήμα Υγιεινής και Δημόσιας Υγείας στην Ιατρική Σχολή Nippon στο Τόκυο, μελέτησε φυτοκτόνα, τα οποία είναι ουσίες που παράγονται από δέντρα και άλλα φυτά και είναι κατάλληλες για εισπνοή. Ο Dr. Li διαπίστωσε ότι η αυξημένη έκθεση σε φυτοκτόνα σχετίζεται με τη βελτίωση της υγείας, ύστερα από δοκιμές σε άτομα που πήγαν ημερήσιες εκδρομές στο δάσος.
Όμως, καθώς οι ζωές μας συγκεντρώνονται όλο και περισσότερο στις πόλεις, σε εσωτερικούς χώρους και μακριά από την φύση, η επιστροφή στο δάσος ή ακόμα και οι εξωτερικοί χώροι μπορεί να είναι μία πρόκληση για κάποιους. Παραδόξως, ο μέσος Αμερικανός περνάει το 93% της ζωής του σε εσωτερικούς χώρους, σύμφωνα με τον EPA (United States Environmental Protection Agency/ Οργανισμός Προστασίας Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Πολιτειών), και σχεδόν το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να ζει σε αστικές περιοχές έως το 2050, αναφέρει ο ΟΗΕ. Ευτυχώς, μπορούμε ακόμη να απολαύσουμε τα οφέλη της φύσης και να τα ενσωματώσουμε στη σύγχρονη ζωή, χωρίς να χρειάζεται καθημερινή ορειβασία – η έρευνα δείχνει ότι, ακόμα και τεχνητές, οι εικόνες, οι ήχοι και οι μυρωδιές της φύσης μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα στην υγεία. Για παράδειγμα, ο ήχος από ένα κελαρυστό ρυάκι που ανακουφίζει και χαλαρώνει, η θέα φυτών σε εσωτερικούς χώρους που βελτιώνει τη διάθεση και τη στάση ζωής και η μυρωδιά από αρώματα του δάσους που προσφέρουν αρμονία και αναζωογόνηση είναι όλα κοινές πρακτικές σήμερα.
Τα αρώματα του δάσους βρίσκονται σε αιθέρια έλαια από ξύλο και κωνοφόρα δέντρα, όπως Πεύκο, Κυπαρίσσι και Άρκευθο. Η χρήση αυτών των αρωμάτων μπορεί να παρέχει τις ίδιες θετικές και ηρεμιστικές ιδιότητες που παρέχει το ίδιο το δάσος, τόσο σαν ατμόσφαιρα όσο και ως εγκεφαλική και σωματική οσφρητική εξερεύνηση. Το Κυπαρίσσι (Cypress) είναι έντονο και επιβλητικό, γήινο αλλά και εντυπωσιακό. Με το σκοτεινό φύλλωμά του ως αειθαλές δέντρο σε σχήμα κώνου ύψους έως 30 μέτρα, η ουσία της παρουσίας του είναι ορατή και τη νιώθεις μέσα από το άρωμά του. Ο Άρκευθος (Juniper), ένα πιο φρουτώδες, φρέσκο, ξυλώδες δέντρο που μοιάζει με θάμνο και φτάνει σε ύψος τα 20-40 μέτρα, αναζωογονεί με αυτή την πεμπτουσία ξύλινης διάστασης που περιμένουμε από ένα άρωμα του δάσους. Το Κεδρόξυλο (Cedarwood) είναι ένα μαλακό, γλυκό, ξυλώδες, θερμό αειθαλές δέντρο, γνωστό και με την ονομασία Satin Wood, με ξύλο μεσαίου τόνου και υφής, και είναι ένα συστατικό που συναντάμε συχνά στην αρωματοποιία. Το Πεύκο (Pine), ένα πιο δροσερό δέντρο με χαρακτηριστικές πευκοβελόνες που φτάνει σε ύψος έως και τα 80 μέτρα, παρέχει μία αναζωογονητική, έντονη και ελαφρώς γλυκιά αρωματική διάσταση. Τα γήινα και αναζωογονητικά αρώματα του δάσους τείνουν να είναι επιβλητικά, με καθαριστικές και εξαγνιστικές ιδιότητες, ένα βασικό αντίδοτο σε αισθήματα άγχους ή στρες. Τέτοιου τύπου αρώματα προς εξερεύνηση περιλαμβάνουν το Cedar Mood, το Holiday Tree, το Alpine Air και το Breathe Easy της Air Aroma.
Αφεθείτε στην ήρεμη ατμόσφαιρα και τα όμορφα τοπία του δάσους, εστιάζοντας αβίαστα στις μυρωδιές, τις εικόνες και τους ήχους της φύσης, και βιώστε την αίσθηση του ‘είναι’ και του ‘ανήκειν’. Για να κάνουμε άλλη μία αναφορά στον John Muir: «Ανάμεσα σε κάθε δύο πεύκα βρίσκεται και μία είσοδος για έναν νέο κόσμο».